هر انساني که ازدواج موفقي دارد؛ سرزنده‌تر و زندگي پايداري نسبت به ديگران دارد. اما، چگونه شريک زندگي آينده و همسر خود را انتخاب مي‌کنيم؟ چه ويژگي‌ها و خصوصياتي را در او جست‌وجو مي‌کنيم؟ و چرا؟
دانشمندان روان‌شناس اجتماعي، ديرزماني است معتقدند که رجحان‌ها و اولويت‌‌هاي انتخاب همسر،  به وسيله فرهنگ محدود شده، به آن وابسته است.

مثلاً، مردم آمريکاي شمالي نسبت به مردم آسيا يا آفريقا ويژگي‌ها و عامل‌هاي متفاوتي را در نظر مي‌گيرند و به آنها گرايش دارند. حتي چارلز داروين يکي از دانشمندان پيشگام در اين موضوع «اولويت‌هاي انتخاب همسر بر اساس فرهنگ»، معقتد است که رجحان‌هاي انتخاب همسر و ويژگي‌هاي مربوط به آن، کاملاً اختياري و دلخواه خود فرد است. ولي تاکنون اطلاعات علمي اندکي درباره آنچه ما از شريک زندگي خود مي‌خواهيم، جمع‌آوري شده است.

 
مطالعه درخور توجه، تازه و شگفت‌انگيزي نشان مي‌دهد: که فرضيه‌هاي علمي و سنتي گذشته کاملاً اشتباه هستند.
اطلاعات علمي جمع‌آوري شده پنجاه دانشمند در سي¬‌وهفت فرهنگ متفاوت در نقاط متفاوت دنيا، ما را به اين نتيجه مي‌رساند؛ تا براي آگاهي از اينکه مردم از همسر آينده خود چه خصوصياتي را انتظار دارند، دست به کار شويم. اين يافته‌ها شامل بيش از ده‌هزار نفر در سي‌وهفت فرهنگ، در شش قاره و پنج جزيره است که به دست آوردن آنها بسيار سخت و دشوار بود.
بر طبق اين تحقيق، از فرهنگ‌ها تفاوت‌هاي جالب و درخور ملاحظه‌اي به دست آورديم؛ که دانشمندان مدت زماني درباره آنها ترديد داشتند. اما از قرار معلوم، اولويت‌ها و رجحان‌هاي جهاني را  که همه مردم دنيا به آنها تمايل و علاقه نشان مي‌دهند، يافته‌ايم. همچنين در اين تحقيق به تفاوت‌هاي اساسي و بنيادي بسياري دست يافته‌ايم؛ که بين زنان و مردان به مثابه تفاوت‌هايي که در همه فرهنگ‌هاي دنيا، به‌گونه‌اي عميق در تاريخ تحول و تکامل انسان‌ها ريشه داشته‌اند.

رجحان‌هاي مشترک انتخاب همسر در ميان مردان و زنان
در اين نظرسنجي از مردم خواستيم تا سي‌ودو ويژگي و خصوصيت مطلوب را که در پيدا کردن شريک زندگي خود جست‌وجو مي‌کنند و به آنها توجه دارند، براي ما بگويند.
هنگامي که ما، داده‌هاي حاصل از سي‌وهفت فرهنگ را تجزيه و تحليل کرديم، به اين نتيجه رسيديم، که مردم تقريباً در هر فرهنگي درباره اينکه کدام ويژگي، مطلوب‌ترين خصوصيت است، اتفاق‌نظر دارند. در همه جا، مردان و زنان خواهان همسري بودند؛ که تمام يا حداکثر ويژگي‌هاي زير را دارا باشند:
1.    مهربان و فهميده؛ 2. باهوش، حساس و نکته‌بين؛ 3. داراي احساساتي پايدار؛ 4. فردي که به پختگي و جاافتادگي کامل رسيده باشد؛ 5. مورد اعتماد و اطمينان؛ 6. داراي طبيعت و خصلتي خوشايند و مطبوع؛ 7. و همچنين از نظر فيزيولوژيکي و رواني در سلامت کامل باشد.

اما درباره عشق چطور؟
خيلي از دانشمندان معتقدند که عشق، تنها مفهوم و تصوري غربي است، که در صد سال گذشته به¬وجود آمده است؛ اما يافته‌هاي ما نشان مي‌دهد که اين دانشمندان، در اشتباه‌اند. مردم همه جاي دنيا براي عشق و جذابيت متقابل، ارزش و احترام خاصي قائل‌اند.
عشق، نه‌تنها مفهومي است که در اروپاي غربي و يا حتي در غرب دنيا وجود دارد، بلکه به مثابه آرماني والا و ارزشمند در ميان مردمان کشورهاي ديگر از جمله: هند، چين، ايران، فلسطين و...، شناخته شده، مورد احترام است.
درنهايت با توجه به تمامي اين خصوصيات و ويژگي‌هاي مطرح شده، تقريبا تمام مردم دنيا در اين باره، اميال و گرايش‌هاي يکساني دارند.

زنان از شريک زندگي خود چه مي‌خواهند؟
از زمان فرويد تا همين امروز، دانشمندان در اين سؤال سرگردان بوده‌اند: زنان چه مي‌خواهند؟
نظريه تاثيرگذار ترايور در سال‌هاي 1972 و 1985 م، درباره سرمايه‌گذاري والدين و انتخاب جنسي، پايه و بنياد نيرومندي براي پيش‌بيني بعضي اولويت‌ها و رحجان‌هاي زنانه فراهم کرد. واضح است که متوسط سرمايه‌گذاري لازم براي تولد يک بچه، در زنان بيشتر است و به‌طور کلي آنها اهميت بيشتري به فرزندان مي‌دهند.
در تأييد درخور توجه نظريه ترايور که از سوي افراد جامعه آماري (37 فرهنگ) صورت گرفت؛ زنان به نامزدهاي انتخابي با وضعيت و موقعيت‌هاي درآمدي خوب، داراي ويژگي‌هاي جاه‌طلبي و بلندپروازي، سخت‌کوشي و جديت و همچنين داراي مقام و منزلت اجتماعي، بيشتر اهميت مي‌دهند. اين نتايج حتي در کشورهاي سوسياليستي و کمونيستي که نابرابري درآمد در آنها، کمتر وجود دارد، براي صاحب‌نظران، بسيار جالب و هيجان‌انگيز بود. به نظر مي‌رسد زنان در انتخاب همسر به امکانات، توانايي‌هاي مالي و ثروت فرد، اهميت بيشتري مي‌دهند. با توجه به مطالعات در دوران گذشته، آنها به اين امکانات و توانايي‌هاي مالي، نياز داشته‌اند تا بتوانند با آن امکانات فرزندان‌شان را رشد و تعالي دهند.

آيا زنان نسبت به مردان در انتخاب همسر سخت‌گيرتر و مشکل‌پسندترند؟
تقريباً با مطالعه تمام فرهنگ‌ها، زنان حساس‌ترند؛ قوه تميز و تشخيص بهتري نسبت به مردان دارند. در مجموعه ويژگي و خصوصيت، استانداردهاي باثبات‌تري بيان مي‌کنند.

مردان از همسر خود چه مي‌خواهند؟
ومردان در بيان و اظهار ويژگي‌هاي مورد نظر خود براي گزينش و انتخاب همسر، تنها دو ويژگي را مهم‌ترين خصوصيات، بيان کرده‌اند. 1. جواني و 2. زيبايي.
مردان در تمامي دنيا، همسراني را ترجيح مي‌دهند که از خودشان جوان‌تر و يا به عبارتي ديگر از نظر سني کوچک‌تر باشند. اما به چه ميزان جوان‌تر؟ پاسخ به اين سؤال، به سيستم فطرت انتخاب همسر در فرهنگ آنها، بستگي دارد. در فرهنگ‌هايي که به آنها اجازه داده مي‌شود تا چندين همسر داشته باشند؛ مردان، زناني را ترجيح مي‌دهند، که در حدود هفت تا هشت سال از آنها جوان‌تر باشند. در فرهنگ‌هاي ديگري که مردان را تنها به برگزيدن يک همسر محدود مي‌کند؛ آنها همسراني برمي‌گزينند که فقط چند سال از آنها جوان‌تر باشند. اما نکته مهم و جالب آن است، که زنان در تمامي فرهنگ‌ها، شوهراني را ترجيح مي‌دهند که از آنها بزرگ‌تر باشند، به اين سبب که مردان تا حدودي ديرتر از زنان جاافتاده مي‌شوند و به پختگي کامل مي‌رسند و دليل ديگر آنکه مرداني با سن بيشتر، به امکانات و توانايي‌هاي اقتصادي و اجتماعي نسبتا بهتر و بيشتري دسترسي پيدا کرده‌اند.
ولي جواني و کم‌سني، تنها چيزي نيست که مردان مي‌خواهند. آنها در سراسر دنيا در انتخاب همسر به جذابيت‌هاي فيزيکي بسيار اهميت مي‌دهند، بسيار بيشتر از زنان!
نظريه‌هاي علوم اجتماعي سنتي بر اين فرض بوده‌اند؛ که آنچه مردم به‌عنوان زيبايي استنباط مي‌کنند، به فرهنگ آنها بستگي دارد و به آن وابسته است، زيرا به گفته آنها، زيبايي و جذابيت فقط در چشمان فرد نظاره‌‌گر است. اين نظريه‌ها تا حدودي، ولي نه کاملاً، اشتباه و نادرست است. مدارک و شواهد موجود نشان مي‌دهد، مردم در تمامي فرهنگ‌ها، خصوصيات تقريباً ثابت و معيني را به مثابه زيبايي و جذابيت از طرف مقابل، برداشت مي‌کنند.
ويژگي‌هايي مانند:

پوستي شفاف، ملايم و لطيف، بدون چين و چروک، موهايي درخشان، گونه‌هايي پر، چشماني براق، چهره‌اي دوست‌داشتني و شاداب.